• Szycie chirurgiczne ran

          • 16 listopada b.r. klasy o profilu medycznym wzięły udział w spotkaniu z weterynarzem panem Jackiem Jaworkiem. Tematem zajęć bylo szycie chirurgiczne ran. Po zapoznaniu się z teorią, uczniowie ćwiczyli szycie ran.

            Zajęcia zorganizowane przez pana Bogusława Matałę pozwoliły uczniom zobaczyć w praktyce że umiejętności manualne są w zawodach medycznych często równie ważne jak nauczona się z książek teoria.

          • Uwaga konkurs!

          •  

            Szkolne Koło Naukowe Medyczno-Przyrodnicze ponawia konkurs na logo i nazwę naszego koła.

            W konkursie może wziąć udział każdy uczeń uczęszczający do I Liceum Ogólnokształcącego im. Marcina Kromera w Gorlicach. Każdy uczestnik nadsyła jedną nazwę oraz jeden projekt logo. Nazwa powinna być zapisana w formacie: .doc/.docx. Każdy projekt powinien być przedstawiony w wersji elektronicznej. Projekty mogą być wykonane w dowolnej technice graficznej. Projekty graficzne powinny być zapisane w jednym z następujących formatów: *.psd/*.cdr lub *.jpg w wysokiej rozdzielczości (min. 2000x2000 pikseli), rozmiar plików nie powinien jednakże przekraczać 25MB.

            Dla autora najlepszej nazwy i grafiki przewidziana jest nagroda!!

            Więcej szczegółów szukajcie na plakacie oraz w regulaminie, który dostępny jest w sekretariacie szkoły oraz u opiekuna koła dr Magdaleny Semli-Kurzawy.

          • „ZNAM MOJE MIASTO, ZNAM ZIEMIĘ GORLICKĄ”

          • Miło nam poinformować, że Julia Ligęza uczennica kl. I e zajęła I miejsce w kategorii szkół ponadpodstawowych w XXVII edycji Konkursu „ZNAM  MOJE MIASTO, ZNAM ZIEMIĘ GORLICKĄ” o tematyce „Ocalić od zapomnienia - rodzinna historia powiązana z dziejami Ziemi Gorlickiej”.

             Gratulujemy serdecznie uczennicy.  Opiekunem Julii była Pani Elżbieta Góra.

          • Obchody Święta Niepodległości

          • W dniu 10 listopada, nasza szkoła uczciła Święto Niepodległości, dołączając do akcji Szkoła do Hymnu. Uczniowie zaśpiewali wspólnie hymn oraz wysłuchali montażu słowno- muzycznego upamiętniającego wydarzenie listopada roku 1918. 

            Pamiętajmy że Polska wciąż potrzebuje naszego patriotyzmu. Dziś nie przejawia się on w potrzebie walki i obrony naszego kraju, ale w wypełnianiu obowiązków obywatela, dbaniu o siebie nawzajem, godnego reprezentowania naszego środowiska i kraju w Unii Europejskiej i na świecie.

            #szkoładohymnu  #11listopada

          • Awans do II etapu Olimpiady Wiedzy Chemicznej z Wydziałem Chemii Uniwersytetu Jagiellońskiego

          • 5 listopada w odbył się I etap Olimpiady Wiedzy Chemicznej organizowanej przez Uniwersytet Jagielloński dla uczniów klas przedmaturalnych oraz maturalnych.

            Do II etapu zakwalifikowali się uczniowie:

            • Kajetan Borowicz – III e4
            • Alicja Bednarz – III e4
            • Kornelia Łacny – III e4
            • Nina Rębisz– III e4
            • Katarzyna Padoł – III e4
            • Jakub Bednarz – III e
            • Anna Nowak – III e
            • Kacper Rak – III e
            • Anna Wieściecińska – III e

            Opiekę nad uczniami sprawują mgr Jolanta Szymczyk i dr Anna Knapik. Gratulujemy uczniom i ich rodzicom i życzymy powodzenia w następnym etapie, który odbędzie się 10 grudnia 2021.

             

          • Zmiana czasu trwania lekcji w dniu 12.11.2021 r.

          • W związku z trudnościami komunikacyjnymi, w dniu 12.11.2021r. lekcje będą skrócone. Zajęcia będą odbywały się wg następującego planu:

            1. 8.00-8.35
            2. 8.40-9.15
            3. 9.25-10.00
            4. 10.15-10.50
            5. 10.55-11.30
            6. 11.35-12.10
            7. 12.20-12.55
            8. 13.00-13.35
            9. 13.40-14.15
          • Zajęcia z MChE

          • W paźdzerniku bieżącego roku rozpoczeła się kolejna, 3 już edycja zajęć Małopolskiej Chmury Edukacyjnej. Uczniowie rozpoczęli swoją przygodę z fizyką, chemią i biologią. Na pierwszych zajęciach został im przedstawiony progam zajęć.

            Małopolska Chmura Edukacyjna to projekt realizowany przez Powiat Gorlicki przy wsparciu Unii Europejskiej.

          • Uczenie się metodą aktywizującą na lekcjach biologii

          • W październiku uczniowie klas medycznych 3e, 3e4 i 3b wzięli udział w lekcjach, podczas których wykonali sekcję ryby. Uprzednio zapoznali się z budową tych zwierząt podczas zajęć, jednak zobaczenie narządów wewnętrznych oraz wyizolowanie ich własnoręcznie to zupełnie inna sprawa.

            Dlatego ważne jest żeby uczyć się w sposób aktywny. Wiedzieli to już starożytni uczeni- „Powiedz mi, a zapomnę, pokaż mi, a zapamiętam, pozwól mi zrobić, a zrozumiem.” te słowa wypowiedział Konfucjusz w V wieku przed naszą erą.

            Uczniowie pracowali pod kierunkiem mgr Bogusława Matały.

        • Zajęcia terenowe z biologii
          • Zajęcia terenowe z biologii

          • W dniu 07 października 2021r. klasa II e udała się na wycieczkę naukową w ramach projektu prowadzonego przez Nadleśnictwo Gorlice „Mała retencja – więcej wody dla przyrody”. Miejscem szkolenia były okolice Wołowca w Beskidzie Niskim. Kierownikiem naukowym wyjazdu był pan profesor Bogusław Matała, nauczyciel biologii.
            Po przybyciu na miejsce młodzież udała się na obserwacje naukowe prowadzone przez pracowników Nadleśnictwa Gorlice. Projekt budowy małych zbiorników retencyjnych w Beskidzie Niskim wychodzi naprzeciw racjonalnej gospodarce wodnej, a także służy rozwojowi flory i fauny w okolicznych lasach. Wartym podkreślenia jest fakt, iż tego rodzaju ingerencja człowieka w ekosystem bardzo pozytywnie stymuluje bio odnawialność i bioróżnorodność zasobów przyrodniczych. Rzecz w tym, że małe zbiorniki retencyjne, mimo iż są dziełem inżynierii leśnej, czyli zostały zaprojektowane i sztucznie utworzone przez człowieka, doskonale naturalizują się w leśnym otoczeniu. Dla młodzieży była to zatem niezwykle cenna obserwacja świadcząca o sensowności i celowości prowadzenia zrównoważonej i przemyślanej gospodarki leśnej. 
            Pracownicy Nadleśnictwa w sposób wyrazisty i przekonujący zaprezentowali zjawisko mądrego działania ludzi w obszarze kontaktu człowieka z naturą. 
            Uczniowie klasy II e z zainteresowaniem śledzili podejmowane zagadnienia. Na  pewno sporym uatrakcyjnieniem wyjazdu były przeprawy przez występujące na trasie wycieczki cieki wodne. Nie obyło się bez niegroźnych delikatnych „kąpieli”. Na szczęście w pojedynczych przypadkach. Było więc także sporo uśmiechów, zwłaszcza, że sprzyjała pogoda i przyroda obdarowała estetów wspaniałym widokiem złotej polskiej jesieni. Wycieczkę zakończyło wspólne ognisko zorganizowane przez niezwykle gościnnych gospodarzy tych terenów, to znaczy leśników z Nadleśnictwa Gorlice.
            A wszystko to można było poznać i przeżyć zaledwie kilkanaście kilometrów od Gorlic. Drugi opiekun wycieczki - wychowawca klasy II e – Wacław Zięba, nauczyciel języka polskiego podsumował całość słowami gorlickiego poety epoki romantyzmu, Wincentego Pola „Cudze chwalicie, swego nie znacie, sami nie wiecie, co posiadacie”.

        • Spotkanie z lekarzem
          • Spotkanie z lekarzem

          • 29 października  2021 roku odbyło się  spotkanie uczniów naszej szkoły z Panem Wojciechem Przybytniem  - lekarzem medycyny  rodzinnej, absolwentem Uniwersytetu Jagiellońskiego .

            Zgromadzona młodzież z klas przede wszystkim biologiczno – chemicznych (np.  III b 4, IIIe, IIIe4) mogła poszerzyć swoją wiedzę z zakresu chorób bakteryjnych i wirusowych, poznając ich drogi zarażenia, objawy i działania profilaktyczne. W trakcie zajęć uczniowie mieli możliwość pomiaru ciśnienia, osłuchania pracy serca  i sprawdzenia saturacji.  
            Uczniowie dzięki zastosowaniu aktywizujących metod prowadzenia zajęć, ciekawej prezentacji, przykładom z życia i dyskusji zdobyli wiedzę, która pozostanie na długo w pamięci uczestników tego spotkania. 

            Spotkanie zorganizował mgr Bogusław Matała

          • Szkoła Pamięta

          • W październiku 2021r. nasze liceum bierze udział w ogólnopolskiej akcji Szkoła Pamięta. 

            W jej ramach uczniowie wraz z nauczycielami wzięli udział w różnych aktywnościach:

            • Nasi uczniowie pod opieką pana Piotra Ciapaja odwiedzili cmentarz wojenny nr 91 na Górze Cmentarnej w Gorlicach. Pod Gorlicami miała miejsce jedna z najważniejszych bitew I wojny światowej. Zostało po niej w regionie kilkaset cmentarzy.
            • Klasy I przygotowały materiały o znanych i nieodkrytych miejscach, ważnych postaciach i wydarzeniach z naszego regionu. Zorganizowana została wystawa w bibliotece szkolnej. Materiały i wystawa opracowane były przez uczniów pod opieką pani Joanny Nalepki- Sanek.
            • W tym roku świętujemy odzyskanie Godła skradzionego z naszej szkoły przez hitlerowców we wrześniu 1939 roku. Godło eksponowane jest aktualnie w Muzeum Regionalnym PTTK w Gorlicach, a obejrzeli je uczniowie pod opieką pani Joanny Nalepki- Sanek.
            • W trakcie spacerów po centrum miasta uczniowie pod opieką pań Alicji Honek i Joanny Łopaty obejrzeli nowe murale- piękne owady, upamiętniające kolekcję księdza Bronisława Świeykowskiego, burmistrza Gorlic w czasie Bitwy pod Gorlicami.
            • Tablice upamiętniające nauczycieli i uczniów poległych w czasie I i II wojny światowej mijamy codziennie na szkolnym korytarzu. Czasami warto się przy nich zatrzymać. Po szkole uczniów oprowadziła pani Joanna Nalepka- Sanek.

            #SzkołaPamięta

          • Licealiada Szachowa dla Kromera!

          • W dniu 28.10.2021r. na terenie Gorlickiego Klubu Szachowego "Kornuty" w Gorlicach odbyła się Licealiada  Szachowa organizowana przez Powiatowy Międzyszkolny Ośrodek Sportowy w Bieczu.

            Drużyna I LO im. M. Kromera w Gorlicach w składzie: Anna Wieściecińska, Wiktoria Liana, Katarzyna Szura oraz Wiktoria Wszołek zajęły I miejsce zdobywając Mistrzostwo Powiatu. Teraz drużynę czeka udział w Mistrzostwach Województwa, które odbędą się w Myślenicach. Gratulacje!!! Opiekunem grupy jest mgr Robert Gniady.

          • Udział uczniów klasy 3c4 w wykładach w Instytucie Geografii UP w Krakowie

          • 12 października uczniowie klasy 3c4 pod opieką Pani Magdaleny Semli-Kurzawy i Pana Sławomira Dedy uczestniczyli w wykładach naukowych w Instytucie Geografii Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie.

            Zajęcia w Instytucie Geografii rozpoczęły się od spotkania z Dyrektorem Instytutu Geografii ds. Kształcenia i Studenckich Panem dr Franciszkiem Mrozem. Następnie młodzież z zainteresowaniem wysłuchała ciekawego wykładu wygłoszonego przez pracownika naukowego Panią dr Renatę Rettinger z Katedry Turystyki i Badań Regionalnych na temat znaczenia turystyki we współczesnym świecie.

            Następnie młodzież uczestniczyła w warsztatach z zakresu systemów informacji geograficznej (GIS), wykonywania map i zarządzania danymi które przeprowadził dla nas Pan dr Paweł Struś Kierownik Zespołu Badań Geoinformacyjnych Katedry Geoinformacji i Badań Geośrodowiskowych. Następnie młodzież zwiedzała wraz z przewodnikiem Muzeum Iluzji Krakil. Muzeum Iluzji to przestrzeń, w której iluzje spotykają się z wynalazkami naukowymi i sztuką: fizyka i optyka prezentowane są razem z tajemniczymi dziełami sztuki i klasycznymi łamigłówkami. Wyjątkowe doświadczenie edukacyjne wzbogaca interaktywna rozrywka – rysowanie światłem, tworzenie cieni i niezapomnianych chwil w świecie do góry nogami.

            Zapraszamy do obejrzenia fotorelacji z wycieczki.

             

        • Kurs dla nauczycieli w Irlandii
          • Kurs dla nauczycieli w Irlandii

          • W dniach od 4 do 9 października b.r. panie Marzena Wójtowicz, Alicja Honek i Joanna Łopata wzięły udział w kolejnym kursie w ramach projektu POWER.

            Nasz kurs zatytułowany był "The Best Social Media and Web Solutions for Your Classroom" i miał miejsce w Dublinie, stolicy Irlandii. Poznałyśmy narzędzia ICT wspomagające pracę nauczyciela, wymieniłyśmy się doświadczeniami z nauczycielami z Irlandii, Włoch i Austrii oraz zwiedziłyśmy stolicę Zielonej Wyspy.

            Od czasu pandemii  zapoznałyśmy się z wieloma narzędziami umożliwiającymi naukę przez internet, jednak nasza wiedza była mimo wszystko dość fragmentaryczna. Udział w kursie pozwolił nam tą wiedzę uporządkować i usystematyzować. Zapoznałyśmy się także z nowymi dla nas narzędziami takimi jak Edmodo, Nearpod, TED.ed, EdPuzzle czy Sway. Miałyśy też możliwość zwiedzić stolicę Irlandii oraz piękne okolice Dublina.

            Polecamy udział w kursach finansowanych przez UE w ramach programów Erasmus+ i POWER. Są na bardzo dobrym poziomie merytorycznym, pozwalają doskonalić umiejętności językowe i poznać kulturę krajów UE.
             

          • Paweł Jędrzejowski laureatem konkursu

          • Z przyjemnością informujemy że uczeń klasy 3c Paweł Jędrzejowski został laureatem konkursu ,,Ruszaj po nagrody” organizowanego przez Krajowe Centrum Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego wspólnie z Grupą Lotos.

            Konkurs polegał na tym że trzeba było za pośrednictwem np. zdjęcia, plakatu, filmiku czy scenariusza reklamowego rozpromować bezpieczną jazdę. Pracą konkursową stworzoną przez Pawła była autorska piosenka, którą skomponował, wykonał i nagrał samodzielnie.

            Piosenki można posłuchać TU

            Gratulujemy Pawłowi i jego rodzicom kolejnego już sukcesu na polu artystycznym.

        • Konkurs Discover EU
          • Konkurs Discover EU

          • Masz 18 lat? Jako obywatel Unii Europejskiej weź udział w konkursie, w którym nagrodą jest podróż po Europie

            DiscoverEU to inicjatywa Unii Europejskiej, dzięki której młodzi ludzie mogą odbyć podróż po Europie, zdobywając przy tym nowe doświadczenia. Ta podróż, głównie koleją, to doskonała okazja, by podziwiać piękne krajobrazy i różnorodność miast i miasteczek Europy. Laureaci otrzymają od UE bilety na podróż.

            Można podróżować w  pojedynkę albo w grupie. W tegorocznej turze zostanie wybranych 60 tysięcy osób, z czego spora ilość biletów przypadnie Polsce (jako krajowi o dość wysokiej liczbie obywateli)- więc szanse na wygraną są całkiem duże! 

            Konkurs Discover EU wraca po przerwie spowodowanej pandemią, więc w przyszłym roku udział będą mogli wziąć tegoroczni 17- latkowie. Jeśli interesuje Was ta inicjatywa, zapoznajcie się z nią już teraz!

            Wszelkie informacje znajdują się pod linkiem DISCOVER EU

             

          • Zdjęcia do mLegitymacji - bezpłatnie i ze smartfona

          • W ciągle cyfryzującym się świecie, papierowe wersje powoli stają się przeżytkiem, odchodzącym do lamusa. Co jest zaskakujące, podobnie działają organy rządowe, wprowadzając coraz to nowsze udogodnienia w sferze dokumentów. W końcu możesz zapomnieć o papierowej legitymacji szkolnej, bo jej elektroniczną wersję będziesz miał zawsze przy sobie, w swoim smartfonie - mLegitymacja.

            W mig przygotuj zdjęcia do swojej nowej mLegitymacji!

            Kreator zdjęć do mLegitymacji pozwala Ci bezpłatnie, w ciągu kilku chwil, przygotować serię fotografii do twojej nowej elektronicznej legitymacji. Wystarczy, że wgrasz swoje wcześniejsze zdjęcia lub zrobisz nowe z poziomu aplikacji, a generator przerobi je tak, by dostarczyć Ci idealne fotografie. Kreator zdjęć do mLegitymacji działa na podstawie algorytmów sztucznej inteligencji, która usuwa tło z twoich fotografii, poprawia oświetlenie
            oraz przycina zdjęcie tak, by zawsze było zgodne z oficjalnymi wytycznymi.
            Musisz pamiętać, by wgrane przez Ciebie zdjęcia były zgodne z kilkoma odgórnie przygotowanymi zasadami. Oto one:

            1. Patrz prosto w obiektyw, nie przechylaj głowy ani nie spoglądaj w dół.
            2. Zdjęcie nie może być tzw. selfie - poproś kogoś, by ci pomógł.
            3. Pamiętaj, by twoje usta były zamknięte a oczy otwarte.
            4. Zadbaj o to, by twoja twarz była jednolicie oświetlona - wykorzystaj ścianę naprzeciwko okna. Cienie na twarzy są niedozwolone.

            Możesz wgrać tyle zdjęć, ile tylko chcesz, a potem wybrać najkorzystniejszą wersję. Jeśli wykonasz powyższe punkty, Generator dostarczy Ci idealnie fotografie dopasowane do oficjalnych wytycznych. A teraz prześlij je do sekretariatu!
            Generator do zdjęć do mLegitymacji po zakończonym działaniu pozwoli Ci zapisać fotografie na dysku. To ważne, ponieważ aplikacja na żadnym etapie nie zapisuje Twoich zdjęć. Teraz wystarczy tylko byś przesłał zdjęcia do sekretariatu, a po kilku dniach będziesz mógł cieszyć się swoją nową mLegitymacją.

            Możesz być spokojny o swoją prywatność, bo aplikacja nie zapisuje Twoich zdjęć. Co więcej, połączenie z serwerem jest szyfrowane z certyfikatami SSL, w celu zapewnienia najwyższego poziomu bezpieczeństwa.

          • Zbiórka makulatury, butelek typu PET i nakrętek

          • Szkolne Koło Naukowe Medyczno-Przyrodnicze w dniach 27.09-01.10 ogłasza zbiórkę makulatury, plastikowych butelek typu pet i nakrętek. Zbiórka prowadzona jest przy wejściu do szkoły od strony parkingu.

            WAŻNE!

            Do przyniesionych odpadów należy dołączyć kartkę z imieniem i nazwiskiem, klasą oraz wagą przyniesionych odpadów (w kilogramach). Dla osób które przyniosą najwięcej makulatury i zwyciężą w konkursie przewidziane są nagrody m.in. smartfon! Więcej informacji znajdziecie na plakatach.

            Pamiętajcie zbierając odpadły niesiemy pomoc naszej Planecie! Przyłączcie się do Akcji!

        • Rekrutacja do Małopolskiej Chmury
          • Rekrutacja do Małopolskiej Chmury

          • Rusza rekrutacja do projektu pn. „Małopolska Chmura Edukacyjna w I Liceum Ogólnokształcącym im. Marcina Kromera w Gorlicach – III edycja”.

            Głównym celem projektu jest podniesienie kompetencji kluczowych uczniów I Liceum Ogólnokształcącego im. Marcina Kromera w Gorlicach w zakresie: chemii, biologii i fizyki przy zastosowaniu nowoczesnych narzędzi teleinformatycznych. Grupę docelową stanowią uczniowie klas II i III, którzy wykazują zainteresowanie w/w obszarami oraz posiadają kompetencje umożliwiające opracowanie materiału wykraczającego poza podstawę programową.

            Beneficjenci projektu uczestniczyć będą w zajęciach on-line prowadzonych przez nauczycieli akademickich/doktorantów za pomocą wideokonferencji w czasie rzeczywistym przy udziale nauczycieli ze Szkoły, którzy będą mieli bezpośredni kontakt z młodzieżą. Zakłada się, że w projekcie weźmie udział 45 uczniów.

            Planuje się realizację następujących form wsparcia:
            - 30 godzin zajęć on-line z chemii
            - 30 godzin zajęć on-line z biologii
            - 30 godzin zajęć on-line z fizyki

            Formy wsparcia realizowane w ramach projektu obejmowały będą również wyjazdy na zajęcia stacjonarne na uczelnie (po 1 wyjeździe dla każdej grupy).
            Uczniowie ubiegający się o uczestnictwo w projekcie powinni złożyć Formularz zgłoszeniowy (stanowiący Załącznik Nr 1 do Regulaminu rekrutacji i uczestnictwa) do dnia 8 października 2021 roku.
            Szczegółowe informacje dotyczące procesu rekrutacji oraz uczestnictwa znajdują się w Regulaminie rekrutacji i uczestnictwa w projekcie  „Małopolska Chmura Edukacyjna w I Liceum Ogólnokształcącym im. Marcina Kromera w Gorlicach – III edycja”.

            Okres realizacji projektu:      13.09.2021 r. – 30.06.2022 r.
            Całkowita wartość projektu wynosi:         46.950,00 zł
            w tym współfinansowanie z UE:          39.907,50 zł
            Beneficjent:       Powiat Gorlicki

            Szczegółowe informacje znajdują się w Regulaminie Rekrutacji:

             

          • Udział młodzieży z Kromera w warsztatach na Politechnice Krakowskiej

          • 21 września 2021 uczniowie z I Liceum Ogólnokształcącego im. Marcina Kromera, z klasy IIIe o profilu biologiczno- chemicznym, pod opieką  pani Anny Knapik i pana Bogusława Matały, uczestniczyli w zajęciach warsztatowych dotyczących produkcji leków nowej generacji- przeciwdepresyjnych i przeciwnowotworowych

            Zajęcia odbyły się na Politechnice Krakowskiej, a prowadziła je wraz ze swoim zespołem dr inż. Jolanta Jaśkowska. Młodzi naukowcy z Politechniki zajmują się poszukiwaniem innowacyjnych metod syntezy znanych leków oraz tworzeniem nowych,głównie z obszaru chorób ośrodkowego układu nerwowego. W czasie warsztatów młodzież zapoznała się z nową technologią, która bazuje między innymi na zastosowaniu promieniowania mikrofalowego oraz ultradźwięków jako niskoenergetycznej i skutecznej alternatywy dla klasycznych sposobów produkcji leków, obecnie stosowanych w przemyśle farmaceutycznym. Ta nowa metoda jest uniwersalna- można ją wykorzystać do produkcji leków antydepresyjnych, przeciwnowotworowych oraz przeciwbólowych. W przypadku antydepresantów czas otrzymania produktu zostaje skrócony nawet o 90 %.

            Koncerny farmaceutyczne wykorzystując tę technologię będą mogły znacznie obniżyć koszty produkcji, co przełoży się również na niższy koszt leku, który trafi do pacjenta. To rozwiązanie ułatwi życie wielu osobom ciężko chorym na depresję czy nowotwory.

            Dr Jaśkowska  zwróciła uwagę młodzieży na fakt, iż wykorzystanie ultradźwięków pozwala również na zmniejszenie negatywnego wpływu na środowisko. Mniejsze zużycie energii oraz możliwość zastąpienia toksycznych rozpuszczalników, np. wodą, będą zapewne czynnikami bardziej przyjaznymi dla naszego i tak zanieczyszczonego środowiska.